TÜBİDER, 2007 yılından bu yana bilişim sektöründe haksız rekabetin ve tüketicinin yanıltılmasının önüne geçmek amacı ile bir çok ürünün niteliklerini test edip, etiket, reklam ve ilanlar ile karşılaştırarak piyasa gözetim faaliyetlerini yasal bir statü ile sürdürmektedir.
Bilişim pazarına sunulan kimi ürünlerin yanlı etiketlendirilerek piyasaya sürüldüğü bunun sonucunda haksız rekabet yaratıldığı yönünde ithalatçı üyelerinden gelen
şikayetleri dikkate alan TÜBİDER Yönetim Kurulu, 2007 yılında sektörde faaliyet gösteren bir çok ithalatçı ile birlikte yaptığı bir toplantı düzenleyerek bir komisyon aracılığı ile bu konuda faaliyet göstermeye karar vermiştir. Toplantıya Asya Bilgisayar, Aydın Bilgisayar, Comsis Bilgisayar, Çizgi Elektronik, Çözüm A.Ş, Hendese Bilgisayar, Kont Bilişim, Mascom, Metro Elektronik, Segment Bilgisayar, Turanlı Elektronik, Vega Bilgisayar, Arena Bilgisayar, Koyuncu Elektronik, Penta Bilgisayar gibi sektörün önde gelen ithalatçı ve dağıtıcıları katılarak TÜBİDER’in bu konunun takipçisi olmasına karar vermişlerdir.
Webcam, speaker, bluetooth gibi bilgisayar yan ürünlerinin etiket ve teknik özelliklerinin incelenmesi ile başlayan piyasa gözetim faaliyetleri bu ürün segmentinde
belirli bir düzelmenin gözlenmesinin ardından bilgisayar güç kaynakları (PSU), kesintisiz güç kaynakları (UPS) gibi niteliklerinin ölçümlenmesi daha zor olan ürünlerde
de piyasa gözetim faaliyeti çalışmalarını başlatmış olup halen de sürdürmektedir. Tüm bunların dışında TÜBİDER Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair yönetmeliğe ilişkin (ROHS) olarak üyelerini bilgilendirmiş, ithal edilen tüm bilişim ürünlerinin boya, lehim ve diğer parçalarını ücretsiz olarak test ederek kurşun ve diğer zararlı maddeleri içerip içermediğine ait bir raporu sektöre ve ithalatçılara
sunmuştur.
TÜBİDER piyasa gözetim faaliyetlerini yasal bir statü ile yürütmek amacı ile gerekli mercilere başvuruda bulunarak 2008 yılında Ekonomi Bakanlığı Ürün Denetimi ve
Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından verilen Uluslararası Piyasa Gözetim Sertifikası’nı almaya hak kazanmıştır. Bu sertifika ile TÜBİDER’in hazırladığı ürün raporların yasal statü kazanması sağlanmıştır. TÜBİDER’in üyelerinden gelen talepler çerçevesinde ithal edilen ürünlere ilişkin hazırladığı raporlar sayesinde
bir çok ithalatçı gerek yurt içi gerekse yurt dışı anlaşmazlıkları çözümleme fırsatını yakalamıştır. TÜBİDER’in piyasa gözetim faaliyetleri
sonucunda;
• İstanbul Gümrük Müdürlüklerine ithal edilen ürünlerin nitelikleri ile ilgili bilirkişi hizmeti verilmeye başlanmış,
• Sektöre hakim 11 bilgisayar güç kaynağı üreticisi ve ithalatçısı ile ürünlerin etiket değeri ile uyumu hakkında 12 maddelik bir protokol imzalanmıştır.
• İTO ile bilgisayar donanımları hakkında Tüketici Hakem Heyetleri’nden gelen bilirkişilik hizmetine ait protokol yapılmıştır.
• İthal edilen ürünlerin dağıtımı öncesinde ithalatçı firmalardan ürünlerin niteliklerine ilişkin kurumumuzun onayını içeren raporlar istemeye başlamışlardır.
Ayrıca TÜBİDER bilişim sektöründe tüketicinin arzına sunulan tüm ürünlerin test edilebilmesi için Temmuz aynda İstanbul Kalkınma Ajansına (ISTKA) bir hibe başvurusunda bulunmuş, projesi değerlendirerek ön aşama onayını geçmiştir. Projenin resmen kabulü halinde bilişim donanım ürünleri için akredite bir test laboratuvarı kurarak faaliyetlerini genişleterek sürdürecektir. Bu laboratuvarda halen testleri yapılan ürünlerin yanı sıra taşınabilir bellekler,
kablosuz modem ve ağ erişim noktalarını oluşturan cihazlar, GSM,GPRS,EDGE, ve UMTS/HSDPA,HSUPA/HSPA+ benzeri kablosuz ürünlerin nitelikleri ölçümlenebilecektir.
TÜBİDER’in piyasa gözetim faaliyetleri
• 05.2009 – 05.2011 tarihleri arasında 52 bilgisayar güç kaynağı teste tabii tutulmuş, testi geçemeyen ürünlere ilişkin uyarı yazısı yapılarak etiket değişikliği yapılması
sağlanmış, yanlış etiketlenmiş bir çok ürün piyasadan toplatılmış, değişiklik yapmamakta direnen bir marka için Sanayi Bakanlığı’na şikayet yoluna gidilerek piyasa gözetim faaliyetinde bulunulmuştur.
• 2009 – 2010 yılları arasında 12 farklı üreticiye ait giriş seviyesindeki ( 600VA-1000VA) 33 line interactive kesintisiz güç kaynağı test edilerek ürün etiketlerinde belirtilen gücü taşıyıp taşımadıkları, bu gücü gerilim standartlarını koruyarak verip veremediği kontrol edilmiştir; 16 ürünün etiket değerlerini taşımadığı veya bu gerilim standartlarının dışında verdiği görülerek ilgili firmalara uyarı yazısı gönderilmiş. Uyarı sürecinin takibi yapılarak 15 ürünün etiket değerlerinin veya ürünün değiştirilmesi sağlanmış, değişiklik yapmamakta direnen bir marka için Sanayi Bakanlığı’na şikayet yoluna gidilmek zorunda kalınmıştır.
• 2009-2012 yılları arasında Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair yönetmeliğe ilişkin 236 farklı bilgisayar
donanımı ilgili cihazlar dışarıdan kiralanarak X-ışınları Floresans (XRF) Spektroskopisi yöntemi ile test edilmiştir.
• 2007 – 2009 yılları arasında bilişim piyasasına arz edilen web kameralarının hemen hemen tümü teste tabi tutulmuş, bir marka için Sanayi Bakanlığına şikayet yoluna gidilmiştir.
• 5 büyük ithalatçının ayrı ayrı toplamda 92 monitör için istedikleri resmi raporlar için ürünler incelenmiş, Uluslararası Piyasa Gözetim Sertifika’sı ile birlikte ithalatçılara sunulmuş, bu raporlar aracılığı ile üyelerimiz yürüttükleri hukuki süreçleri kazanmışlardır.
