Perşembe, 2 Şubat 2023
  • KVKK
  • İLETİŞİM
  • TÜBİDER SOSYAL DUVAR
  • TALEP GRUPLARI
    • İş ve Proje Havuzu
    • Eleman, İş Arama Havuzu
    • Staj Havuzu
    • İkinci El Havuzu
  • ÜYELERİMİZ
    • Makale / Haber Ekle
  • ÜYE GİRİŞİ
TÜBİDER Bilişim Sektörü Derneği
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • Yönetim
    • Temsilcilikler
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Ahlak İlkeleri
    • Bilişim Meslekleri Araştırması
  • Haberler
    • Tübider
    • Araştırma Raporları
    • Köşe Yazıları
  • Tübider Akademi
  • İktisadi İşletme
    • Tübider İktisadi İşletmesi
    • Standartlar
    • RoHS Testleri
    • Bilgisayar Güç Kaynakları Testleri
    • Kesintisiz Güç Kaynakları Testleri
    • Web Kamera Testleri
  • Tübider’e Kayıt Başvurusu
Sonuç yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • Yönetim
    • Temsilcilikler
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Ahlak İlkeleri
    • Bilişim Meslekleri Araştırması
  • Haberler
    • Tübider
    • Araştırma Raporları
    • Köşe Yazıları
  • Tübider Akademi
  • İktisadi İşletme
    • Tübider İktisadi İşletmesi
    • Standartlar
    • RoHS Testleri
    • Bilgisayar Güç Kaynakları Testleri
    • Kesintisiz Güç Kaynakları Testleri
    • Web Kamera Testleri
  • Tübider’e Kayıt Başvurusu
Sonuç yok
Tüm Sonucu Görüntüle
TÜBİDER Bilişim Sektörü Derneği
Sonuç yok
Tüm Sonucu Görüntüle
Anasayfa Araştırma Raporları

Bilişim Sektörü Çalışan Ücretleri Araştırması ve Sonuçları

Yazar
27/04/2019
Kategori: Araştırma Raporları, Arşiv, Haberler, Manşet, Tübider
32
0
PAYLAŞIM
419
GÖRÜNTÜLEME
Facebook'da PaylaşTwitter'da PaylaşWhatsapp'ta PaylaşLinkedin'de Paylaş

kaliteDünyanın karmaşıklığı ve eğitimde çoklu disiplin yaklaşımı, günümüzde gençlerin başarılı olabilmek için daha fazlasını bilmeye ve daha fazlasını yapabilmeye olan ihtiyacını gösteriyor. Peki, gençlerin aldığı örgün eğitim, gençleri gerçekten ihtiyaç duydukları bu yetkinliklerle mi hazırlıyor? Mesleki bilgi, beceri ve yetkinlikler, gençlerin eğitim ve daha sonraki hayat boyu öğrenme süreçlerinde hangi stratejiler ile arttırılabilir?

Örgün eğitim sisteminin, dünyanın diğer ülkelerinde olduğu gibi Endüstriyel Çağ için iyi olan fakat Bilgi Çağı için pek de elverişli olmayan akademik nitelikleri arttırma yönünde daha kuvvetli bir yapıda olduğu şüphesizdir. OECD (Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü)’ne göre şu anda okulların içinde bulunduğu ikilem; yeteneklerin mi yoksa bilginin mi daha kolay öğretilebileceği ve iş hayatında yetkinlik kazanmanın mı yoksa o iş sürecinin dış kaynak kullanılarak çözülmesinin mi daha efektif olacağıdır.

Türkiye’de yüzlerce Meslek Lisesi ve Meslek Yüksek Okulu bulunduğunu ve bu eğitim kurumlarından mezun olanların kolaylıkla iş bulamadıklarını görüyoruz. Bu durumun sebeplerinin başında iş arayanların sahip olduğu yetkinliklerin işverenlerin iş gücü profillerine uygun olmaması vene yazık ki meslek liselerinden mezun olanların çoğunun kendi alanında çalışmayı hedeflemiyor olması gelmektedir. 

Mesleki eğitim pahalı bir eğitimdir ve bu nedenle kaynaklarımızı ve insanlarımızı heba ettiğimizi, ekonomiye ciddi katma değer oluşturması gereken bilişim alanında bunu başaramadığımızı görüyoruz. Bu sebeple Mesleki Yeterlilik Kurumu(MYK)’nun Ulusal Meslek Standartları ve Ulusal Yeterlilikler ile ilgili gerçekleştirdiği tüm çalışmalarında toplumun daha dikkatli ve özverili olması gerektiğini düşünüyoruz. Tübider olarak biz ve bizi destekleyen diğer bilişim STK’ları, tarafsız ve doğru bir ölçme ve değerlendirme sistemiyle çalışabilen, geçerliliği kanıtlanmış, kalite güvencesi sağlanmış adil bir Bilişim Sınav ve Belgelendirme Merkezi oluşturma çabası içerisindeyiz. İlgili kurum ve bireylerin de bu süreçlere gereken önemi göstermesiyle bu sistemin, bilişim alanında çok daha doğru bir eğitim sistemini de ortaya çıkaracağı inancındayız.

“TÜBİDER Bilişim Sektörü Çalışan Ücretleri Araştırması” MYK için yapılan Mesleki Sınav ve Belgelendirme çalışmaları çerçevesinde son 2 yıldır farklı zaman ve ortamlarda araştırma sonuçlarının toplanmasıyla hazırlanmıştır. Bu araştırmada 6,572 çalışan ve 423 işveren tarafından meslekler (bilişim alanındaki meslek alt kırılımları), çalışan sayısı, demografik dağılımlar ve ücret dağılımları üzerine sorulan sorulara verilen cevaplar kullanılmıştır.

grafik1
Şekil 1: Bilişim Sektöründe Çalışan Erkek/Kadın Oranı

Bilişim alanında Meslek Standartlarının ve Yeterliliklerinin belirlenmesi ve Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) tarafından kabul edilmesi, Türk Bilişim Teknolojileri (BT) sektörüne bu yeterliliklere uygun kişilerin istihdamı için yapılması gereken  çalışmaları ve eğitim/istihdam ilişkisine uygun yapıların geliştirilmesi gerekliliklerini ortaya çıkarmaktadır.

Şekil 1′de de görüldüğü gibi sektör çalışanları daha çok gençlerden oluşmaktadır. Meslek Lisesi, Meslek Yüksek Okulu ve Üniversitelerin Lisans bölümlerinden mezun olanların sayısı diğer sektörler ile karşılaştığında BT alanında daha fazla olduğu görülmektedir.

grafik2
Şekil 2: Bilişim Sektöründe Çalışanların Eğitim Durumu ve Ücretleri

Günümüzde birçok platformda artık Türkiye’de farklı sektörlerdeki işsizlik sorununun aslında mesleksizlik sorunu olduğu ve eğitim istihdam ilişkisinin önemi vurgulanmaktadır. İş piyasalarında iş arayanların yanı sıra işveren açısından da belirli iş profillerine uygun işçi bulamayanların sayısı da azımsanmayacak durumdadır. Bu sorun o kadar belirgin hale gelmiştir ki artık işverenler “Türkiye’de aslında işsiz çok değil, işten anlayan işçi yok..” şeklinde serzenişte bulunmaktadır. Bilişim sektöründe de iş gücü profilleri ve iş arayanların mesleki bilgi beceri ve yetkinliklerinin işverenlerin aradıkları niteliklere uygun olmayışı istihdam sorunlarının başında gelmektedir. Bugün Türkiye’de istihdamdaki iş gücümüz ve işsizlerin toplamının %60’ı sadece ilkokul ve alt düzeyde eğitimlidir; mesleksizdir. Bundan daha acı olanı ise mesleki eğitim almış olanlarda iş bulamayanların oranının da çok yüksek olmasıdır.

Çalışmamızda farklı eğitim seviyelerinden çalışanların aldığı ücretler analiz edilmiş, örgün öğrenim kurumlarından mezun olanların (özellikle Düz Lise, Meslek Lisesi veya Melek Yüksek Okulu seviyelerinde) mesleki bilgi, beceri ve yetkinlikler açısından yeterli olmadığı,  çalışanların aldığı ücretlerle açıkça görülmüştür. Ancak Lisans ve Yüksek Lisans seviyesinde çalışanların aldığı ücretlerin biraz daha arttığı görülmektedir.

Araştırmanın sonucu olarak mesleki eğitimin iş piyasası gereklerine uygun olmasının önemi ortaya çıkmaktadır. MYK ile yürüttüğümüz bu çalışmalar sayesinde iş piyasasının gereklerine uygun meslek standartları ve belirlenen bu standartlara göre çalışabilecek elemanların bilgi, beceri ve yetkinliklerinin yani yeterliliklerinin eğitim kurumları tarafından daha çok dikkate alınması gerektiği görülmektedir. Bu çalışmalar sayesinde mesleki eğitim programlarının iş piyasasında aranan nitelikleri kapsamasını bekliyoruz.

MYK Mesleki Sınav ve Belgelendirme çalışmaları çerçevesinde sektör ihtiyaçları, kamudan gelen talepler, küresel yeterlilik yapılarının gelişimi de göz önüne alınarak bilişim alanındaki iş piyasasında ihtiyaç duyulan tüm alt meslekleri kavrayacak meslek adlarını, standartları ve yeterlilikleri belirlemenin ilk aşaması olarak tespit edilmektedir.

grafik41
Şekil 3: Bilişim Sektörü Meslek ve AYÇ Seviyeleri

Araştırma ve analiz yapabilmek, değerlendirmek, karşılaştırılabilirliği sağlamak ve ölçülebilirlik amacıyla, kariyer ve rehberlik için meslek tanımlamaya yardımcı olma ve istihdam hizmetleri amacıyla, mevcut işlerle çalışanları doğru eşleştirme ve bilgi sistemleri arasında ortak bir meslek dili sağlamaya yardımcı olmak için meslek tanımları yapılır.

Şekil 3’te bilişim alanındaki temel meslekler, Avrupa Yeterlilik Çerçevesi (AYÇ) Seviyesi ve bu alanda meslek standardını/yeterlilikleri hazırlayan STK adları görülmektedir.

Şekil 4’te ise meslek ağacı ve meslekte ilerleme yolları belirtilmiştir.

 

 

 

grafik42
Şekil 4: Meslek Ağacı ve Meslekte İlerleme Yolları
grafik5
Şekil 5: Bilişim Sektöründe Çalışanların Mesleklere Göre Dağılımı

Donanım, yazılım, bilişim hizmetleri ve benzeri alanların tamamını dahil edersek Bilişim Teknolojileri sektöründe 80-90,000 çalışan olduğu varsayılabilir. Yaptığımız araştırmada çalışanların meslek alt sektörlerine göre dağılımı Şekil 5′te verilmiştir.  Diyagramda ilk dikkatimizi çeken husus Meslek Lisesi ve/veya Meslek Yüksek Okulu mezunlarının yoğunlukta olduğu donanım, destek ve yazılım alanlarında giriş seviyesinde çalışan sayısının çokluğudur.

Araştırma sonuçlarının bir diğeri de çalışanların hangi kadroda çalıştıkları konusunda tereddütlü olduğudur. BT Çözüm Uzmanı gibi aslında lisans seviyesinde eğitim almış ve en az 4-5 sene tecrübeli bir elemanın istihdam edilmesi gereken kadrolarda, asgari ücretle ve orta öğrenim mezunu çalışanların bulunması bunu göstermektedir. Yine Meslek Lisesi Mezunu, sadece 1-2 sene tecrübeli ve yine asgari ücret ile çalışan “Yazılım Geliştirici” kadroları dikkat çekmektedir. Araştırma raporu mümkün olduğunca bu uyumsuzluklardan arındırılmaya çalışılmıştır. Özellikle MEB’in meslek liseleri eğitim müfredatının önemli bir iyileştirmeye ihtiyaç duyması ve mesleki yetkinliklerin tüm alt meslek grupları için tanımlanmamış olması bu karışıklığa neden olmakta ve bu durumun sonucunda aslında alanında yetkin olmayan birçok çalışan kendini “Yazılımcı” veya “Danışman” gibi kadrolarda görmektedir.

grafik6
Şekil 6: Bilişim Sektöründe Çalışanların Ücret Dağılımları

Şekil 6’da Bilişim Sektöründe çalışanların genel olarak ücret dilimleri görülmektedir. Yine bu diyagramda giriş seviyesi alt meslek gruplarının doğal etkisi hissedilmektedir. Araştırmamızda %7.5 oranıyla 4.000 TL. ve üzeri ücret alan çalışanların belirgin kümelenmesi ile Bilişim Teknolojileri alanında bilgi, beceri ve yetkinlik özelliklerinin çalışana katkısının büyük olduğu anlaşılmaktadır.

grafik7
Şekil 7: Çalışanların Belirttiği Kadroda Çalışma Süreleri ve Ücretler

Şekil 7’de araştırmamıza katılan çalışanların belirttiği kadrolarda çalıştığı süreye göre dilimlenmiş ortalama ücretler görülmektedir.

Bu noktada da Bilişim Sektörünün yeni bir sektör olduğu, geçmişinin ancak 30-35 yıl sayılabileceğini belirtmemiz gerekir. Elektrik Mühendisleri ve Bilgisayar Mühendisleri Odalarının farklı araştırmalarındaki istatistiklerine göre bu alanlarda mezun olan mühendis sayısı yılda 8.000 – 10.000′dir. Yine MEB ve YÖK istatistiklerine göre Teknik Lise ve Meslek Yüksek Okullarının ilgili bölümlerinden her yıl on binlerle ifade edilen öğrenci mezun olmaktadır.  Ancak ne yazık ki mesleki eğitim almış bu kişilerin sektörümüzde çoğunlukla çalışmadığı ve aldıkları teknik eğitimin bir anlamda heba olduğu görülmektedir.

grafik8
Şekil 8: İllere Göre Ücretler

Bilişim Sektöründe ücretlerin demografik dağılımı üzerine daha geniş bir çalışma yapılması gerektiğini düşünmekteyiz. Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyük şehirlerde büyük ölçekli şirketlerin daha fazla bulunması nedeniyle yöresel bir ayrımın subjektif sonuçları olması kaçınılmazdır ancak demografik farklılıkların çok büyük olduğunu vurgulamak için Şekil 8′de büyükşehirler ve diğerleri arasındaki ayrım tablosunu vermekteyiz.

Bilişim Teknolojileri alanında alt mesleklerin aldığı ücretler ise Şekil 9’da ücret dilimlerine göre görülmektedir.

 

grafik9
Şekil 9: Donanım ve Yazılım Mesleklerinde Ücret Dilimleri

Donanım ve Yazılım gibi kırılımı daha belirgin alt mesleklerin yanında daha çok “Hizmet Ağırlıklı” olarak tanımlayabileceğimiz; satış ve pazarlama, BT Çözümleri, Sistem işletmenliği ve eğitim hizmetleri alt meslek gruplarına ait ücret dağılımları Şekil 10’da görülmektedir.

grafik10
Şekil 10: Hizmet Ağırlıklı Mesleklerde Ücret Dilimleri

Günümüzün hızla değişen bilişim sektöründe bireyin kendine bir kariyer sağlayabilmesi için bilgi, beceri ve deneyimlerini belgelemesi istenmektedir. Sertifikasyonlar, tanımı belirlenmiş bir bilgi ve beceri düzeyi için gerekli birikimi ölçüp değerlendiren belgeleme standartlarıdır. Bilişim teknolojilerine yapılan yoğun yatırımlarla şirketlerde bu yatırımlarını tecrübeye ve sertifikaya sahip bilişim teknolojileri profesyonellerine emanet etme arzusu çoğalmaktadır. İş başvurularında öne geçmeyi, sektörde yer edinmeyi sağlayabilecek olan bu sertifikalar uluslararası alanda da kabul görmeyi, dünyaya açılabilmeyi de sağlamaktadır. Sertifikasyon bilişim sektörü açısından bakıldığında uzmanlığın bir ispatı demektir. Ancak tüm dünyada olduğu gibi yasal bir zorunluluğu olmayan mesleki yeterliliğe dayalı sınav ve belgelendirme gönüllük esaslarında çalışmaktadır; ihtiyaridir. Mesleki Yeterlilik Belgesi, işverenin kendi tanımladığı iş gücü profillerine uygun eleman bulmasını sağlarken işçiler için de kendini ispat etme, kanıtlama imkanı sağlayacaktır. Toplumun tüm segmentlerinde Mesleki Yeterlilik Belgesi tam olarak bilinmediği bir gerçektir. Ancak özellikle 6111 nolu İstihdamı Teşvik Kanunu işverenlere Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi istihdama değişik koşullarda 54 aya kadar teşvik getiriyor ve SGK işveren payını kamu ödüyor.

İstanbul, 15 Ocak 2013 – Tübider VOC Test Ekibi

Önceki içerik

TÜBİDER, Cebit Hannover 2013 Fuarına KOSGEB Desteği İle İş Gezisi Düzenliyor

Sonraki içerik

TÜBİDER'in Düzenlediği Bilgi ve İletişim Teknolojileri Odaklı Ekonomik Kalkınma Mali Destek Programı Tanıtım Toplantısı Yoğun İlgi Gördü

Sonraki içerik

TÜBİDER'in Düzenlediği Bilgi ve İletişim Teknolojileri Odaklı Ekonomik Kalkınma Mali Destek Programı Tanıtım Toplantısı Yoğun İlgi Gördü

Tartışmaya katılmak için lütfen giriş yapın

GÜNCEL HABERLER

TÜBİDER DCF Veri Merkezi Fuarı resmi destekçisi oldu
Genel

TÜBİDER DCF Veri Merkezi Fuarı resmi destekçisi oldu

Yazar Tuncay Işık
08/08/2022
0

Dünyada veri merkezi trafiğini sağlayan üs sayısı 10 milyona yaklaştı. 2 milyar metrekareye yakın fiziki bir alanı kaplayan veri merkezleri...

Devamını oku
Üniversite Adayları – Bilişim Sektörü Buluşması

Üniversite Adayları – Bilişim Sektörü Buluşması

08/08/2022
Üniversite tercihi öncesinde aday-Bilişim Yöneticisi görüşmeleri

Üniversite tercihi öncesinde aday-Bilişim Yöneticisi görüşmeleri

21/07/2022
Kamu ile iş yapan firmalar yeni düzenleme bekliyor

Kamu ile iş yapan firmalar yeni düzenleme bekliyor

12/01/2022
Kriz Zamanlarında Finans Yönetimi

Kriz Zamanlarında Finans Yönetimi

12/11/2021
TÜBİDER Bilişim Sektörü Derneği

Tübider Bilişim Sektörü Derneği

Mecidiyeköy Mah. Lati Lokum Sok.Andaç Apt. No:26/4 34381 Şişli İstanbul

Tel.: 0850 711 24 44
Tel.: 0212 944 49 99

Faks: 0212 455 57 29

email : tubider@tubider.org.tr

iletisim@tubider.org.tr

ÜYE HİZMETLERİ

  • TÜBİDER TÜZÜĞÜ
  • ÜYELERİMİZ
  • TÜBİDER SOSYAL DUVAR
  • TALEP GRUPLARI
  • MAKALE / HABER EKLE
  • TÜBİDER’E KAYIT BAŞVURUSU
  • ÜYE GİRİŞİ

KATEGORİLER

  • Araştırma Raporları
  • Arşiv
  • Genel
  • Haberler
    • Köşe Yazıları
    • Manşet
    • Teknoloji
    • Tübider
  • Tübider Akademi
  • Anasayfa
  • Tüzük
  • Ahlak İlkeleri

© 2022 TÜBİDER - Bilişim Sektörü Derneği. Tüm Hakları Saklıdır. | Host Sponsor: BTHABER | Tasarım: BUBERKA Yazılım Arge

Sonuç yok
Tüm Sonucu Görüntüle
  • Kurumsal
    • Hakkımızda
    • Yönetim
    • Tüzük
    • Kurumsal Kimlik
    • Ahlak İlkeleri
  • Haberler
    • Manşet
    • Tübider
    • Araştırma Raporları
    • Köşe Yazıları
  • Tübider Akademi
  • İktisadi İşletme
    • Tübider İktisadi İşletmesi
    • Standartlar
    • RoHS Testleri
    • Kesintisiz Güç Kaynakları (UPS) Testleri
    • Bilgisayar Güç Kaynakları (PSU) Testleri
    • Web Kamerala Testleri
  • Bilişim Meslekleri Araştırması
  • İletişim
  • TÜBİDER SOSYAL DUVAR
  • TALEP GRUPLARI
    • İş ve Proje Havuzu
    • Eleman, İş Arama Havuzu
    • Staj Havuzu
    • İkinci El Havuzu
  • ÜYELERİMİZ
    • Makale / Haber Ekle
  • ÜYE GİRİŞİ
  • TÜBİDER’E KAYIT BAŞVURUSU

© 2022 TÜBİDER - Bilişim Sektörü Derneği. Tüm Hakları Saklıdır. | Host Sponsor: BTHABER | Tasarım: BUBERKA Yazılım Arge

Bu web sitesi çerezleri kullanır. Bu web sitesini kullanmaya devam ederek, çerezlerin kullanılmasına izin vermiş olursunuz. Gizlilik ve Çerez Politikamızı ziyaret edin.

Oturum Aç

veya
Kayıt ol
Şifremi unuttum?