BU ARAŞTIRMA TÜBİDER BİLİŞİM SEKTÖRÜ DERNEĞi 20. YIL KUTLAMALARI ÇERÇEVESİNDE YENİLENMİŞTİR
Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörünün, ülke ekonomisinin büyümesinde, istihdamın ve dünya pazarlarındaki rekabet gücünün artmasında kaldıraç görevi gördüğü ve Türkiye için stratejik sektör olarak konumlandırılması gerektiği dillendirildikçe bilişim kariyerlerinin cazibesi daha da öne çıkmaktadır. Tübider Bilişim Sektörü Derneği olarak bu araştırmayı yapmaktaki amacımız Türkiye’nin her köşesinde, yüzlerce üniversitemizde bilişim-elektronik-robotik-biyomedikal alanlarında halen okuyan birçok öğrencinin, mezun olduğunda iş ararken karşılaşacağı zorluklara bir nebze olsun yardımcı olmaktır. Bu araştırma ile gençlere bilişim mesleklerini, mesleki sorumluluklarını, gereken eğitim ve becerilerini irdeliyor ve iş bulma süreçlerinde nelerle karşılaşacaklarını, ne gibi ücret alabileceklerini gösteriyoruz.
Tübider Bilişim Sektörü Derneği “Bilişim Teknolojileri Meslek Seçimi ve Ücretler” araştırması ilk olarak 2013 yılında Mesleki Yeterlilik Kurumu bilişim meslekleri standartları ve yeterlilikleri çalışması çerçevesinde yapılmıştır. 2017, 2019 ve daha sonra 2020 yılında tekrarlanan araştırma 4,000’den fazla profesyonel ve 200’den fazla şirket çalışanları üzerinde yapılan anket çalışmasına dayalıdır.
Bilişim Teknolojileri farklı alanlardan sürekli büyüyerek birçok kişinin kariyer planında daha çok yer almaya başladı. Bilişim Teknolojileri gün geçtikçe hem donanımların hem de insanların çok daha yetenekli olması gereken bir alana dönüştü. Donanımlar yeni ve çok farklı şeyler yapmaya imkan tanıdıkça bu hıza bizlerin uyum sağlaması önemli hale geldi. 3 boyutlu yazıcılar, sanal gerçeklik gözlükleri ve yapay zeka uygulamaları, giyilebilir teknolojiler, nano teknolojiler ve sayısal medikal robotik cihazlar, büyük data ve nesnelerin interneti uygulamaları günümüzde hızla hayatımızda yer almaya başladılar. Özellikle genç beyinlerin bilişim teknolojileri alanında yeniliklere uyum sağlamaları ve enerjilerini doğru yönde harcamaları en büyük isteğimizdir. Eğer Bilişim Teknolojileri alanında yaşanacak gelişmeleri önceden kestirebilir ve kendi yetenekleriniz doğrultusunda hareket eder ve kendi kendinizi geliştirmeye önem verirseniz, geleceği şimdiden yakalamışsınız demektir.
Bilişim Teknolojileri alanında kariyer planının ilk basamağı kendinizi tanımak, bilgi seviyenizi belirlemek ve yeteneklerinizi keşfetmektir. Gücünüzü ve enerjinizi, doğru alanda kendinizi geliştirme ile tamamlayarak kariyerinize yön verebilirsiniz.
Kendini Tanı – Örnekleri İncele
Önce kendini tanımaktan işe başlamalısınız. Sevdiğiniz bir işte daha başarılı olacağınız şüphesiz. Kod yazmak hoşuna gitmiyorsa programcı olacağım diye uğraşmanız çok doğru olmayabilir. Kod yazmak yalnızca programcı olmak için gerekli bir şart olmamalı da zaten. Örneğin liderlik ve yönetim yeteneğin varsa bir yazılımı projesini yönetebilirsiniz. Kodlama tekniğini öğrenmek her koşulda analitik düşünmeyi geliştirme açısından önemli. Zaten yöneteceğiniz bir sürecin aşamalarını bilmek açısından da konu hakkında biraz tecrübeniz olması önemli. Aslında günlük hayatta yaptığımız her işlem, basamakları açısından düşünüldüğünde bir programın algoritması gibi. Bütün aşamalar birbirine bağlı olarak gerçekleşiyor. BT alanında çok farklı yetenekte kişilere ihtiyaç olduğu şüphesiz.
Örneğin çok iyi kod yazabilen birisini yönetebilecek, ona fikirler verebilecek, sistem analizi yapabilecek ve eğer bir müşteri ile çalışılıyorsa onların isteklerini programcının diline dönüştürebilecek bir kişi olabilirsiniz. Görsel yetenekleriniz varsa bu yeteneğinizi Grafik Tasarım ile tamamlayıp çok iyi bir grafiker olup, yaratıcı grafiklere imza atabilirsiniz. Bazı yetenekler küçük yaşlardan itibaren sizinledir. Bu yakaladığınız yetenekleri keşfetmek kadar doğru bir şekilde ilerletmek de önemlidir. En basitinden bir dolabı kağıt üzerine çizerken derinliği, perspektifi iyi yansıta biliyorsanız bilgisayar üzerinde de iki ve üç boyutlu çizimler yaparken başarılı olmanız olasıdır.
Hayaliniz her ne ise bu alandaki örnekleri mutlaka incelemelisiniz. Bir video portalı oluşturmak niyetindeyseniz YouTube’dan daha iyi olmalısınız. Amerika’yı yeniden keşfetmenize gerek yoktur ama Amerika’nın hiç bilinmeyenlerini insanlara gösterebilirsiniz.
İsteklerinize ve İlgi Alanınıza Odaklanın
Bilişim Teknolojileri çok yönlü bir alandır. Bilişim Teknolojileri dendiğinde oturup bilgisayar başında sabahlara kadar kod yazmak zorunda değilsiniz. Bilişim Teknolojilerinin birçok ayağı bulunmaktadır. Öncelikle bu noktada isteklerinize odaklanmalısınız. Bir donanım mı üretmek istiyorsunuz? Bir donanımı kodlamak mı istiyorsunuz? Web, PC, akıllı cihaz uyumlu yazılım mı geliştirmek istiyorsunuz? BT alanında eğitim mi vermek istiyorsunuz? Belirli alanlarda kişilerin eğitim almaları için eğitim yazılımları mı üretmek istiyorsunuz? Grafik tasarımla mı ilgilenmek hoşunuza gidiyor? Oyun mu yazmak istiyorsunuz? Web üzerinde bir portal oluşturup yeni bir fikir üzerinde çalışmak mı sizi heyecanlandırıyor? Çok daha farklı şeyler olabilir kafanızda… Öncelikle isteklerinizi belirlemeli ve bu isteklerinizi elde etmek için neler yapmanız gerektiğini, kendinizi nasıl geliştirmek gerektiğini bilmelisiniz. Sonrası harekete geçmek ve disipline çalışmaktan ibarettir. İstekleriniz doğrultusunda öğrenmek istediklerinize gereken vakti ayırmanız sonraki aşamada karşınıza çıkacak basamaktır. Bilişim Teknolojileri konusunda ilgiliyseniz, bilgisayar üzerinde temel işlemleri gerçekleştirebiliyor, ofis programlarını yeteri kadar kullanabiliyorsanız diğer programları öğrenme süreniz biraz daha kısalabilir. Öncelikle bilişim teknolojilerinin temelleri konusunda kendinizi geliştirmelisiniz. Öğrenmek istediğiniz, örneğin bir çizim programı ise internet üzerinde yer alan videoları izleyip uzun süre uygulama yapmanız gerekebilir. Daha önceleri sadece kitaplar üzerinden öğrenebileceğiniz birçok yazılımın ücretsiz eğitim programlarını internette bulabilirsiniz. Bir program konusunda uzmanlaşmanız günlük ayırdığınız süreye bağlı olmakla birlikte aylarınızı alabilir. Bu disipline çalışmayı göze almalısınız.
Life is Network – Hayat Bir Ağdan İbarettir.
Elinizi uzattığınızda sizin gibi düşünen ya da size değer katabilecek kişilere ulaşabilmelisiniz. Bunun için öncelikle doğru havuzda olduğunuzdan emin ol. Çalışmak istediğiniz alanın en iyilerine ulaşmaya çalışmalısınız. Onların tecrübelerinden faydalanmalı ve kendi yol haritanızı çizmelisiniz. Çevrendeki insanlar sana farklılık katabilmeli ve sende parçası olduğun ağdaki elemanlara bir değer katabilmelisin.
Haydi, biraz düşün, Neler yapabilirsin? Sosyal medya üzerinden doğru kişiler ile arkadaşlık yapmak son dönemde yapabileceğin en doğru hareket olur. Vaktinizi sosyal medyada en etkin şekilde geçirmenin ve bilişim alanındaki yenilikleri takip etmenin yollarından birisi bu alanın duayenlerini sosyal medyada takip etmek olabilir. Bilgi paylaşımın yoğun olduğu forum sayfalarında günün belirli zamanını geçirmek hem sorularınızın yanıtlarını aramak hem de bilgi sahibi olduğunuz konular hakkında kişileri bilgilendirmeniz açısından önemlidir. Unutmayın ki en iyi öğrenme yöntemlerinden biri de, bildiğiniz konuyu başkalarına anlatmaktır. Anlattıkça daha çok şey öğrendiğinizi ve gözünüzden kaçan noktaları da yakalayacağınızdan emin olabilirsiniz.
Eğitim Planlama
Gerçekleştirmeyi istediğiniz konuda ilk etapta bilginiz olması gerekmez. Bu alanda size yardımcı olabilecek bilgi sahibi kişileri bulabilir, onlarla bir ekip oluşturabilirsiniz. Artık öğrenmenin hızlı ve kolay olduğu bir dünyadayız. Birçok alanda eğitimler internet üzerinden jet hızıyla veriliyor. Örneğin yapmak istediğiniz projeler hakkında Türkçe kaynaklar yoksa hemen İngilizce öğrenmeye başlamalısınız. Hatta İngilizce bu konuda şart diyebiliriz. Bilişim Teknolojileri alanında ilerlemek için iyi seviyede İngilizce öğrenmelisiniz. Okuma, yazma ve yeri geldiğinde İngilizce olarak kendinizi ifade etmeniz globalleşen dünyada çok önemli. Dil bilginiz hem kendinizi geliştirmek, kaynakları daha iyi anlamak hem de yurt dışı bağlantılı bir projede ortak olabileceğiniz anlamına gelebilir. Yapmak istediğiniz projelerde size gereken bilgi donanımına sahip olmanız için doğru eğitimler ile kariyerinize yön vermelisiniz. Örneğin iyi bir grafiker olmaksa hayaliniz piyasadaki popüler grafik tasarım araçlarının hemen hemen hepsini öğrenmelisiniz. Programcı olmaksa hayaliniz bir dil belirleyip o dilde en iyi olmalısınız. İyi bir programcılığın ilk adımı algoritma ve programcılık temelleri konusunda eğitim almaktır. Bir proje yöneticisi olmak için yönetim alanında eğitimler almanın yanı sıra BT alanında birçok alanda bilgi sahibi olmalısınız. Şu anda yaptığınız işi sürdürürken bir sonraki aşamada yapmak istedikleriniz için bir yandan eğitim almayı sürdürmelisiniz. Buradaki altın kural şu ki: Karşınıza çıkacak projelere ve size gelebilecek tekliflere eğitim anlamında hazır ya da hazıra yakın olmalısınız… İlk duyduğunuzda size garip gelebilir ama birçok alanda donanımlı olmanız, sizi gelebilecek tekliflerde aranılan kişi kılar.
Eğitim İmkanları – Sertifikasyon
Bir alanda eğitim almak için etrafınızda ne gibi olanaklar var? Yüz yüze eğitim alabileceğiniz kurumlar ne kalitede? Web üzerinden belirlediğiniz alanla ilgili eğitim alma imkanınız var mı? Bu eğitimlere haftalık ne kadar zamanınızı ayırabilirsiniz? Eğitimde öğrendiğiniz konuları uygulamak için imkanlarınız yeterli mi ya da ne zaman onları da yeterli hale getirebilirsiniz? İngilizce seviyeniz ne durumda?
Sadece eğitim almak çoğu zaman yeterli değildir. İş başvurularından firmalar sizden bilginizi bir diploma, sertifika vb. ile ispatlamanızı isterler. Bazen de sahip olduğunuz sertifika sayesinde iş yerinde ki sorumluluğunuz ve dolayısıyla maaşınız artabilir. Örneğin eğitim departmanında çalışıyorsunuz ama aynı zamanda iş güvenliği uzmanısınız. Şirkette 1 saat fazla kalarak iş güvenliği ile ilgili sorumluluğunuzu gerçekleştirip karşılığından tatmin edici bir ücret alabilirsiniz. Hem şirketiniz yeni bir eleman çalıştırmaktan kurtulur hem de sizin şirketteki yeriniz sağlamlaşır. (Bilişimde geçerli olan sertifikalar için tıklayınız!)
Zaman Yönetimi
Zamanı yönetmek önemlidir. Rutin bir gün boyunca kendinizi takip edin. Gün içerisinde harcadığınız zamanı bir grafiğe dökün! Günün ne kadarını kendinizi geliştirmek için harcadınız? Günün ne kadarında size değer katabilecek kişilerle zaman geçirdiniz? Günün kaç saatini belki size hiç faydası olmayacak boş bilgileri okumak ile geçirdiniz? Sosyal medyadaki arkadaşlarınızın paylaşımlarını sizin kariyerinize mi yoksa fıkra hafızanızı geliştirmeye mi yönelikti? Bugün ne kadar süre ile kendi alanınızda iyi şeyler yapmış kişileri araştırdınız ya da onlarla iletişim kurmak için uğraştınız? Son bir hafta içerisinde sosyal medyada arkadaş olduğunuz kişilerin % kaçı kariyerine yönelikti % kaçı askerlik arkadaşlarınız ?
Okurken Staj – Projelerde Yer Almak Önemli
Daha lise yıllarından itibaren hedefe kilitlenmek önemlidir. Ülkemizde eğitim sisteminde bu çok gerçekleşemese de bazı kişiler lise yıllarından itibaren Bilişim Teknolojileri alanında çalışma kararı almışlar ve lisedeki bölüm tercihlerini bu doğrultuda yapmışlardır. Çok erken yaşlarda yazılım, donanım, web, programlama, grafik vb. alanlar ile bilişim teknolojilerine giriş yapanlar bu alanlar ile lisans yıllarında tanışanlara oranla çok daha şanslıdırlar. Lise yıllarından proje mantığını oturtmuş veya bugünün jargonu ile “maker” hareketlerine dahil olmuş kişiler lisans yıllarında bunlarla vakit kaybetmeden, birçok alanı da 
tanımanın avantajı ile belirledikleri alanda çok daha hızlı kariyer yapma imkânı bulabilirler.
Kendini erken yaşta geliştiren bireylerin üniversitede öğretim görevlilerinin rehberliğinde projelerde yer almaya başlamaları onlar adına büyük bir şanstır. Ülkemizde herkes bir iş yapmak ve bir projede yer almak için mezun olmayı bekler oysaki mezun olmadan birçok tecrübeyi kazanmış ve hatta çalışacağınız şirketi bile belirlemiş olmalısınız. Bunu başarabilmenin bir diğer yolu projelerde çalışmanın yanı sıra stajlardır. Stajlar her ne kadar kişiler için angarya gibi görülse de aslında eğitim almaktan ve bazen bir diplomadan daha değerli olabilir. Şirketler genellikle sizden mezun olduğunuzda iş tecrübesi isterler. Yeni mezunlar genellikle bundan hep şikayetçidirler. İstenen bu iş tecrübesinde sizi bir adım önde kılacak olan şey, yasal stajlar ve sizin kendi bağlantılarınız ile birlikte gerçekleştireceğiniz alanında iyi şirketlerde ekstra stajlardır. Yaptığınız stajlar sayesinde, sektörün iyi firmalarındaki yetenekli çalışanlarından öğrendiğiniz bilgileri görünce haklı olduğumuzu anlayacaksınız. Eğer siz de kendinizi gösterirseniz mezun olduğunuzda çalışacağınız şirket çoktan hazır demektir.
Özgeçmiş Odaklı Olun
Bazen kendinizi geliştirmenin yanı sıra kendinizi iyi yansıtmanız da gerekir. Sizi hiç tanımayan bir şirketi ikna edebilmenin ilk yanı güçlü bir özgeçmişten geçer. Güçlü özgeçmiş dolu dolu bir özgeçmiş demek: Birçok projede yer almak, birçok şirkette staj yapmak, birçok alanda sertifikaya sahip olmak, vb. şeklinde sıralayabiliriz. Yapmış olduğunuz işleri özgeçmişinizde doğru bir şekilde ifade etmek de önemlidir.
Yüz Yüze İş Görüşmelerinde Muhtemel Sorular ve Cevaplama
Yüz yüze yapılan iş görüşmelerinde nezaket kurallarına mutlaka uyun. “Sen” yerine “Siz” kelimelerin tercih edin, hiçbir şekilde “Ya” veya benzeri argo laflar kullanmayın. Çok konuşmayın ve sadece sorulan sorulara net cevaplar verin. Unutmayınız ki İK yöneticileri bazen kasıtlı, kışkırtıcı veya tuzak sorular da sorabilir. Aşağıdaki soruların hepsinin size sorulacağını zannetmeyin, belki benzeri sorular veya sadece bir kısmı da sorulabilir. İş Görüşmelerinde Muhtemel Sorular ve Cevaplar
Özgeçmişinizi hazırladıktan sonra mutlaka dışarıdan bir gözün belki de bir insan kaynakları uzmanının incelemesini veya en azından internetten “Özgeçmiş nasıl yazılır?” şeklindeki makalelerden yardım sağlayabilirsiniz. Özgeçmişinizi hazırlarken sizi hiç tanımayan birisine kendiniz hakkında bilgi verdiğinizi unutmayın ve detayları atlamayın. İlk görüşmede belki kişileri ikna kabiliyetiniz ile büyüleye bilirsiniz ama şirketin sizi iş görüşmesine çağırması özgeçmişinizin iyi olmasından geçer. Örneğin sosyal sorumluluk projeleri size çok şey katar. Referanslarınızı bu projelerde çalışarak edinebilirsiniz.
Gerçekleştiremeyeceğiniz iş görüşmelerine seve seve gidin. Her reddediliş bir sonraki kabul edilmenin ilk adımıdır. Kendinizi bir kişiyi işe alacak insan kaynakları uzmanı olarak düşünün. İşe alacağınız kişinin çok iyi yerlerde birçok referansı olması sizi de çok etkilerdi öyle değil mi? İş aramaya başladığınızda birebir görüşmelerin yanı sıra kariyer sitelerine de özgeçmişinizi eklemeyi ve kendinizi doğru ifade etmeye dikkat edin. Çok istemediğiniz bir şirketten bile görüşme teklifi almışsanız sırf görüşme tecrübesi edinmek ve heyecanınızı yenmek adına bu görüşmelerde bulunun. Gerekirse işi reddedersiniz. Bazen bu görüşmelerde size beklediğinizden çok daha farklı alanlarda çok daha avantajlı teklifler sunulabilir.
Bilişim Meslekleri, Kısa Tanımları ve Minimum Örgün Eğitim
Aşağıdaki tabloda bilişim sektöründe geçerli güncel meslekler, alt meslekler ve yakın alanlardaki birbirinin yerine geçebilecek olanlar, kısa tanımları ve bu meslekler için temel aranan minimum eğitim gereklilikleri gözükmektedir.
| Bilgi Teknolojileri Kariyer Tanımları | Açıklama | Minimum Eğitim |
|---|---|---|
| AĞ UZMANI | Kurumların iletişim ihtiyaçlarını karşılayacak telekomünikasyon ve/veya bilgisayar altyapıları dâhil olmak üzere ağın yerleşimini sağlar. Belirlenmiş hizmet düzeyine erişebilmek için ağa sahip bilişim sistemlerini yönetir ve işletir, sorunları ve hataları çözer. Ağ performansını izler ve geliştirir. | Lisans |
| AĞ VE BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ YÖNETİCİSİ | Bir kurumun yerel alan ağını (LAN), geniş alan ağını (WAN), internet sistemlerini veya ağ sisteminin bir kısmını kurar, yapılandırır ve destekler. Tüm sistem kullanıcıları için ağın kullanılabilir olmasını sağlamak için ağı izler ve ağın kullanılabilirliğine yardımcı olabilmek için gerekli bakımları yapabilir. Web sitelerinin doğru ve kesintisiz çalışmasını sağlamak için Web sitesi performanslarını izler ve test eder. Ağ modelleme, analiz, planlama, donanım ve yazılım arasındaki ağ ve veri iletişimini koordine etmede yardım sağlayabilir. Bilgisayar kullanıcı desteği uzmanlarını ve bilgisayar ağ desteği uzmanlarını denetleyebilir. Ağ güvenlik önlemlerini yönetebilir. | Lisans |
| ARAMA PAZARI STRATEJİSTİ | İçeriklerin, ürünlerin veya internete girebilen aygıt ya da arayüzlerin görünürlüğünü ve müşteri bağımlılığını artırmak için arama pazarı taktiklerini uygular. Genel ya da özel arama motorlarının ya da diğer internet tabanlı içeriklerin arama sorgusu davranışlarını inceler. Kullanıcı taleplerini anlayabilmek için araştırmaları, verileri ya da teknolojileri analiz eder ve süregelen optimizasyonlar için çıktıları değerlendirir. | Meslek Yüksek Okulu |
| AUTOCAD TEKNİK RESSAM | AutoCAD Teknik Ressamları, birçok ürünün üretime geçmeden önceki tasarımını yaparlar. AutoCAD teknik ressamları, 2D ve 3D teknik çizimleri hazırlamak için Autodesk’in çizim ve tasarım yazılımlarından AutoCAD’i kullanırlar. Bu çizimler; binalar, makine, oyuncaklar, mikroçipler, sıhhi tesisat ve elektrik sistemleri, araçlar ve bir dizi diğer imal edilmiş mal gibi ürün ve yapıları oluşturmak için planlar olarak kullanılır. AutoCAD tasarım profesyonelleri; mühendis, teknik ressam, tasarımcı, modelleyici, mimar veya illüstratör gibi bir dizi iş unvanına sahiptir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BELGE YÖNETİM UZMANI | Ticari boyuttaki belgelendirme yönetimi sistemlerini ve şirketlerin elektronik kayıtları ve belgeleri elde etmesini, saklamasını ve kurtarmasını sağlayan prosedürleri uygular ve yönetir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİ GÜVENLİĞİ ANALİSTİ | Bilgisayar ağlarının ve bilgilerin korunması için güvenlik önlemlerini planlar, uygular, yükseltir ve izler. Dijital dosyaları ve hayati elektronik altyapıları koruyacak uygun güvenlik denetimlerini sağlayabilir. Bilgisayar güvenlik ihlallerine ve virüslere yanıt verebilir. | Yüksek Lisans |
| BİLGİ SİSTEMLERİ GRUP BAŞKANI / TEKNOLOJİ GRUP BAŞKANI | İş ve iş yerlerinin ihtiyaçlarına uygun Bilişim Sistemleri geliştirir ve bakımını yürütür. Bilgi ve İletişim Teknolojileri stratejilerini ve denetimini tanımlar ve gerçekleştirir. Bilgi ve İletişim Teknolojileri stratejilerinin uygulanması için gerekli olan kaynakları belirler. Bilgi ve İletişim Teknolojileri pazarının gelişimi ve şirketlerin ihtiyaçları ile ilgili öngörülerde bulunur. Kurumların stratejik planlarının gelişimine katkıda bulunur. Büyük değişim projelerine önderlik eder ya da katılım sağlar. | Yüksek Lisans |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ GÜVENLİK YÖNETİCİSİ | Bilişim Sistemi güvenlik ilkelerini yönetir. Tüm Bilişim Sistemleri üzerindeki güvenlik uygulamalarını yönetir. Bilginin erişilebilir olmasını sağlar. Dâhili ve harici paydaşlar tarafından Bilgi ve İletişim Teknolojileri güvenlik ilkeleri uzmanı olarak tanınır. | Yüksek Lisans |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ DANIŞMANI | Yeni Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin iş dünyasına nasıl katkı sağlayacağının anlaşılması konusunda destek verir. Gelişen teknolojilerle ilgili paydaşları bilgilendirmek için teknolojiyi takip eder. Uygun teknolojileri tanıtarak Bilgi ve İletişim Teknolojisi projelerinin olgunlaşmasını sağlar. Yeni teknolojilerin değerini iş dünyasına iletir. Proje tanımlamalarına katkıda bulunur. | Yüksek Lisans |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTMENİ | Tanımlanmış Bilgi ve İletişim Teknolojileri teknik/iş dünyası yeterliliği standartlarına ulaşabilmek için Bilgi ve İletişim Teknolojisi uzmanlarını ve uygulayıcılarını eğitir. Öğrencilerin çalışma alanında görevlerini efektif bir şekilde yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyulan bilgi düzeyi ve yetenekleri sağlar. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ GÜVENLİK UZMANI | Kurumların güvenlik ilkelerinin uygulanmasını sağlar. Gerekli güvenlik güncellemelerini yapar ve tavsiye eder. Tavsiyelerde bulunur, destek verir, bilgilendirir, eğitim vererek güvenlik farkındalığı oluşturur. Bir ağın ya da sistemin tamamına ya da bir kısmına doğrudan müdahale eder. Paydaşlar tarafından Bilgi ve İletişim Teknolojileri teknik güvenlik/sibergüvenlik uzmanı olarak tanınır. | Lisans |
| BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ YÖNETİCİSİ | Bilgi ve İletişim Teknolojileri aktivitelerinin işlemlerini, kişilerini ve tüm kaynaklarını yönetir. Bilgi ve İletişim Teknolojileri altyapılarının belirli kısımlarını kurar ve bakımını sağlar. Bu aktivitelerin kurumsal kurallara, işlemlere ve standartlara göre yürütülmesini sağlar. Şirket stratejisi ve maliyet denetimlerine göre gerekli olan değişiklikleri öngörür. Yeni teknolojileri baz alan yatırımları değerlendirir ve tavsiyelerde bulunur. Bilgi ve İletişim Teknolojilerinin ve ilgili risk yönetimlerinin etkinliğini sağlar. | Lisans |
| BİLGİSAYAR AĞI DESTEK UZMANI | Yerel alan ağları (LAN), geniş alan ağları (WAN) ve internet sistemleri ya da ağ sisteminin bir parçası gibi mevcut ağ sistemlerini analiz eder, test eder, sorunlarını giderir ve geliştirir. Ağın düzgün ve minimum kesinti ile çalışabilmesi için ağ bakımlarını gerçekleştirir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİSAYAR AĞI MİMARLARI | Yerel alan ağları (LAN), geniş alan ağları (WAN), iç ağlar, dış ağlar ve diğer veri iletişimi ağları gibi bilişim ağlarını tasarlar ve kurar. Ağ modellemesi, ağ analizi gibi işleri yapar. | Lisans |
| BİLGİSAYAR ANİMATÖRÜ | Bilgisayar animatörleri filmler, televizyonlar, mobil cihazlar ve diğer medya formları için görsel efektler oluşturur. Multimedya sanatçıları ve animatörleri, çizimler oluşturmak için kalem ve kağıt ve bilgisayar programlarını kullanır. Bazı şirketler kendi bilgisayar animasyon yazılımlarına sahiptir. Multimedya sanatçıları ve animatörleri ayrıca müşteriler, baş animatörler, oyun tasarımcıları ve yönetmenlerle doğrudan çalışır. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİSAYAR DONANIM TASARIM MÜHENDİSİ | Donanım mühendisleri, bir kuruluş içinde veya ticari olarak satılan bir ürün olarak kullanılmak üzere donanım geliştirmek için bilgisayar mühendisliğini kullanırlar. Donanım mühendisleri, mevcut bilgisayar donanımlarını veya tamamen yeni donanımları tasarlamak, inşa etmek ve sorunlarını gidermek için diğer teknoloji uzmanları ve bilim insanlarıyla birlikte ekipler halinde çalışır. Donanım mühendisleri, teknolojik verimliliği en üst düzeye çıkarma, sorunları ve hataları en aza indirme ve mevcut teknolojik ihtiyaçları karşılama hedefleriyle çalışır. | Lisans |
| BİLGİSAYAR KULLANICISI DESTEK UZMANI | Bilgisayar kullanıcı destek elemanı bilişim sistemlerinin kurulumu ve çeşitli seviyelerde son kullanıcıları için telefon ile veya yerinde teknik destek sağlar. Müşterilerin bilgisayar sorunlarını birebir, telefonla ya da elektronik ortamda çözer, soruları cevaplar. Yazdırma, kurulum, kelime işleme, elektronik posta ve işletim sistemleri dâhil olmak üzere bilgisayar kullanımı, donanım ve yazılım konularında destek verebilir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİSAYAR PROGRAMCILARI | Bilgisayar uygulamalarının çalışmasını sağlayan kodları ve script’leri oluşturur, değiştirir ve test eder. Yazılım geliştiriciler ya da diğer kişiler tarafından ortaya koyulmuş teknik özellikler üzerinde çalışır. Kullanıcı ihtiyaçlarını analiz ederek ve yazılım çözümleri tasarlayarak yazılım geliştiricilere yardımcı olabilir. Belirli belgeleri, veri ve bilgileri saklamak, konumlandırmak ve kurtarmak için bilgisayar programları yazabilir ve geliştirebilir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ ANALİSTİ | Bilgisayar sistemlerini kurmak ve geliştirmek için bilim, mühendislik, iş dünyası ve diğer veri işleme sorunlarını analiz eder. Mevcut sistemleri geliştirmek ya da otomatikleştirmek için kullanıcı ihtiyaçlarını, prosedürleri ve sorunları analiz eder ve bilgisayar sistemi yeterliliklerini, iş akışını ve takvim kısıtlamalarını gözden geçirir. Ticari kullanıma uygun yazılımları analiz edebilir ya da tavsiye edebilir. Çoğu 2 yıllık ön lisans seviyesindedir. | Lisans |
| BİLGİSAYAR SİSTEMLERİ MÜHENDİSİ/MİMARI | Karmaşık uygulama sorunları, sistem yönetimi sorunları veya ağ sorunları için çözümler geliştirir ve tasarlar. Fonksiyonların entegrasyonunu ve sistemin yönetimini sağlar. | Lisans |
| BİLGİSAYAR VE BİLİŞİM ARAŞTIRMACISI | Temel bilgisayar ve bilişim bilimi alanlarındaki araştırmalara teorisyen, tasarımcı veya gözlemci olarak katılır. Bilgisayar donanımı ve yazılımı alanlarında çözümler geliştirir. | Lisans |
| BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÇÖZÜMLERİ UZMANI / GELİŞTİRİCİ | Müşterilerin ihtiyaçlarına göre Bilgi ve İletişim Teknolojileri ürünlerini belirler ve bu teknoloji çözümleri için kod yazar. Bilgi ve İletişim Teknolojileri uygulamalarının kurulmasını ve uygulanmasını sağlar. Alt seviye tasarımları planlar ve katkıda bulunur. En iyi verimi ve fonksiyonelliği elde edebilmek için yazılım geliştirir, tanılama programlarını derler, tasarlar ve kodlarını yazar. | Lisans |
| BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ SATIŞ ELEMANI/UZMANI | BT Satış Sorumlusu yetkisi dâhilinde ve tanımlanmış görev talimatlarına göre; yazılım ve donanım alanında; BT ürün ve hizmetlerinin satış öncesi hazırlık faaliyetlerini organize eden, biriminin iş planlamasını gerçekleştiren, yerinde veya müşteri ziyaretleriyle tanıtım yapan, kurumsal veya bireysel satış faaliyetlerini organize eden ve gerçekleştiren, satış sonrası işlemleri ve mesleki gelişim çalışmalarını yürüten nitelikli meslek elemanıdır. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLİŞİM TEKNOLOJİLERİ ÜRÜN YÖNETİCİSİ | Bilişim Teknolojileri ürün yöneticisi, şirket ürün gamında bulunan veya çalışma konusuna paralel yeni ürünlerin tespit eder. İthalatı veya üretim süreçlerini takip eder ve bunlarla ilgi operasyon, pazarlama ve satış politikalarını tespi eder. yÜrün müdürleri üretim, liderlik ve pazarlamayı birleştiren disiplinlerarası bir rol oynamaktadır. | Meslek Yüksek Okulu |
| BİLİŞİM TEKNOLOJİSİ PROJE YÖNETİCİSİ | Bilişim Teknolojisi (BT) projelerini planlar, başlatır ve yönetir. Teknik personelin çalışmasına önderlik ve rehberlik eder. İş dünyası ve teknik içerikli projeler arasında aracı olarak hizmet eder. Proje adımlarını planlar ve her adım için ticari gereksinimleri hesap eder. Son teslim tarihini, standartları ve maliyet hedeflerinin karşılandığını garantilemek için süreci izler. | Lisans |
| BİLİŞİMCİ SAĞLIK UZMANLARI | Hemşirelik ve bilişim bilgilerini kullanarak bilgisayarlaştırılmış sağlık hizmetleri sistemlerinin tasarımı, geliştirilmesi ve değiştirilmesi konularında yardımcı olur. Sağlık hizmetleri sistemlerinin gelişmesini sağlamak için problem çözme ile ilgili destek verebilir ve personeli eğitebilir. | Meslek Yüksek Okulu |
| BLOCKCHAIN GELİŞTİRİCİ | Blockchain mühendisleri, benzersiz Blockchain teknolojisini türünü kullanarak kuruluşlar için dijital çözümler oluşturma ve uygulama konusunda uzmanlaşmıştır. Blockchain teknolojisi, bilgilerin kopyalanmadan İnternet üzerinden kamuya dağıtılmasını ve paylaşılmasını sağlar. Blockchain mühendisleri kod işlemlerini analiz edebilir ve genç personele eğitim sağlayabilir. | Yüksek Lisans |
| BULUT ÇÖZÜMLERİ MİMARI | Bulut çözümleri mimarları, BT altyapılarını ve hizmetlerini şirket içi sunuculardan bulut tabanlı bir depolama çözümüne taşımak isteyen şirketler için tasarım çözümleri tasarlar. Bulut çözümleri mimarları, bir şirketin bulut yapısını tanımlar ve mimarinin iş gereksinimlerine uygun olmasını sağlamak için iş analistleriyle birlikte çalışır. Ayrıca, bulut hizmetinin yüksek kullanılabilirlik, ölçeklenebilirlik ve hata toleransı sağladığından emin olurlar. Bulut çözümleri mimarları bulut altyapısını yönetir ve özel ve genel bulutların iyi bir şekilde arayüzlenmesini sağlar. Bulut çözümleri mimarları, bir şirketin ihtiyaçları etrafında bilgi teknolojisi varlıklarının nasıl yapılandırılacağı da dahil olmak üzere işletme mimarisinin temelleri hakkında bir anlayışa sahip olmalıdır; ayrıca servis odaklı mimari (SOA) konusunda uzman bir anlayışa sahip olmaları gerekir. | Yüksek Lisans |
| BÜYÜK VERİ MÜHENDİSİ | Büyük veri mühendisleri, büyük veri çözümlerini organizasyonlar içinde geliştirir, sürdürür, test eder ve değerlendirir. Çoğu zaman, MapReduce, Hive MongoDB veya Cassandra gibi Hadoop tabanlı teknolojilerde edindikleri deneyim nedeniyle büyük veri çözümlerinin tasarımında da rol alırlar. Büyük bir veri mühendisi, büyük ölçekli veri işleme sistemleri kurar, veri depolama çözümlerinde uzmandır ve en yeni (NoSQL) veritabanı teknolojileriyle çalışabilmelidir. | Yüksek Lisans |
| COĞRAFİK BİLGİ SİSTEMLERİ TEKNİSYENLERİ | Coğrafik bilgi sistemleri (GIS) veri tabanlarının yapılışı, bakımı, değiştirilmesi ya da kullanımı konularında bilim adamlarına, teknoloji uzmanlarına ya da ilgili uzmanlara destek verirler. Ayrıca bazı özel uygulamalar geliştirebilir ya da kullanıcı desteği sunabilir. | Meslek Yüksek Okulu |
| COĞRAFİK MEKÂNSAL (GEOSPATIAL) BİLGİ TEKNOLOĞU VE BİLGİNİ | Coğrafik mekânsal teknolojileri araştırır ve geliştirir. Veri tabanları üretebilir, uygulama programlayabilir ya da projeleri koordine edebilirler. Tarım, madencilik, sağlık hizmetleri, perakende ticaret, kent planlaması ya da askeri istihbarat gibi alanlarda uzmanlaşabilir. | Lisans |
| DİJİTAL ORTAM UZMANI / GRAFİK TASARIMCI | Ses, grafik, fotoğraf ve video imajları ile dijital teknolojinin gücünü bir araya getirerek web siteleri ve multimedya ortamları oluşturur. Pazarlama mesajlarını da içeren bilgilendirme sunumlarını en üst seviyeye taşımak için multimedya uygulamalarını ve web sitelerini tasarlar, düzenler ve kodlarını yazar. Teknik arayüzler üzerine tavsiyelerde bulunur ve uygun içerik yönetimi sistemleri uygulamaları ile sürdürülebilirliği sağlar. | Meslek Yüksek Okulu |
| ELEKTRONİK MÜHENDİSİ / NESNELERİN INTERNETİ GELİŞTİRİCİ MÜHENDİSİ | Bilişim alanında çalışan elektronik mühendisleri mikro denetleyiciler, FPGA sistemleri ve benzeri kontrol devreleri ile elektronik tasarım yaparlar ve bu tasarımları geliştirirler. Özellikle IoT teknolojisi günümüzde birçok sistemin içine girdikçe elektronik mühendislerinin rolleri artmaktadır. Biyomedikal mühendisliği alanında çalışan elektronik mühendisleri Sensörler, aktif ve pasif algılayıcılar ve analog elektronik konusunda da yetkin olmaları beklenmektedir. Kontrol mühendisi olarak çalışan elektronik mühendislerinin ise Firmware programlama bilgisi öne çıkar. | Lisans |
| E-TİCARET GELİŞTİRİCİ | Yazılım ekipleri ile işbirliğinde çeşitli web, e-ticaret ve mobil uygulamaların oluşumunun bir parçası olarak çalışır. En son teknoloji araçlarının kısıtlarını ve arayüzlerini göstererek tasarım deneyimlerinde kullanıcı deneyimlerini şekillendirir. Mevcut web, e-ticaret ve mobil teknolojiler ile en iyi uygulamalar hakkında bilgi edinerek ve yeni e-ticaret dilleri, platformları ve 3. parti entegrasyonlarını öğrenerek Web ve mobil teknolojinin dağıtımında müşterilere yardımcı olur. | Meslek Yüksek Okulu |
| HİZMET MASASI TEMSİLCİSİ | Teknik konularda dâhili ve harici müşterilere ilk telefon ve e-posta desteğini sağlar. Bilgi ve İletişim Teknolojileri sorunlarını ve konularını çözer ve kullanıcı desteği sunar. Öncelikli hedefi, Bilgi ve İletişim teknolojileri ekipman ve yazılımlarını etkin kullanarak kullanıcıların üretkenliğini en üst düzeye çıkarmaktır. | Meslek Lisesi |
| İŞ ANALİSTİ | İş performansını artırmaya yönelik Bilişim Sistemlerini analiz eder. İş planlarını desteklemek için bilişim sistemi değişikliği ihtiyacı duyan alanları tanımlar ve değişim yönetimi ile ilgili etkileri izler. Bilgi ve İletişim Teknolojileri çözümleri alanındaki firmaların genel işlevsel ihtiyaçlarına katkıda bulunur. İş ihtiyaçlarını analiz eder ve onları Bilgi Ve İletişim Teknolojileri çözümleri alanında yorumlar. | Lisans |
| İŞ BİLİŞİMİ YÖNETİCİSİ | İlgili iş sahalarındaki bilişim sistemlerinin işlevsel ve teknik gelişimlerini yönetir ve plan önerilerinde bulunur. İhtiyaçlar, maliyetler ve dâhili kullanıcılar tarafından onaylanan planlar önderliğindeki mevcut uygulamaları ve bakım aktivitelerini yönetir ve geliştirir. Hizmet kalitesini ve dâhili kullanıcı memnuniyetini sağlar. | Yüksek Lisans |
| İŞ GELİŞTİRME MÜDÜRÜ | İş geliştirme müdürünün öncelikli rolü, reklamcılık, radyo-televizyon, yayıncılık, eğitim ve yeni ortamları kullanarak yeni müşteriler bulmaktır. Sonrasında şirketleri bu şirket ile çalışmaya ikna edecek inandırıcı adımlar ve yaklaşımlar planlamalıdır. Yeni müşterilerle iyi iletişim kurar, satış hedeflerini koyar ve sürekli olarak ilişkileri geliştirecek şekilde destek verir. Ayrıca müşterilerin sayısını artırmak ve mevcut müşterileri elde tutabilmek için yeni ürün tanıtımları yapmalı ve müşterilere destek hizmeti sağlamalıdır. İş geliştirme müdürleri orta ve alt seviyeli yöneticilerle birlikte çalışır ve lisans satış ekibi ile dirsek teması kurar. | Lisans |
| İŞ ZEKASI ANALİSTİ / GELİŞTİRİCİ | İş zekası geliştiricileri, kurumlarda veri depolamayı, uygulamayı ve veri akışını optimize etmek amacıyla veritabanlarını ve bilgi sistemlerini denetler. İş zekası geliştiricileri, sistemleri kodlama ve tasarlama, sorun giderme sistemleri, veri sistemlerini analiz etme ve BT uzmanlarının ekiplerini yönetme dahil olmak üzere çeşitli görevleri tamamlamak için geniş bir beceri ve bilgi birikiminden yararlanmalıdır. Bu alandaki bireyler, bilgisayar ve bilgi teknolojisi alanlarının işletme yönetimi ile olan yönlerini birleştirmektedir. | Yüksek Lisans |
| KALİTE GÜVENCE MÜDÜRÜ | Bilişim sistemlerinin kurumsal ilkelere (kalite, risk, hizmet seviyesi taahhüdü) bağlı olarak teslim edilmesini sağlar. Bilgi ve İletişim Teknolojileri kalite yaklaşımlarını kurumların kültürüne uygun olarak imar eder ve sürdürür. Korunma donanımları, veri entegrasyonu ve işletimi üzerinde doğru yönetim denetimleri gerçekleştirilmesini sağlar. Kalite hedeflerine ulaşmaya odaklanır ve kendini bu işe adar. Kalite çıktılarını tahmin edebilmek için istatistikleri takip eder. | Lisans |
| KULLANICI ARAYÜZ GELİŞTİRİCİ | Kullanıcı arayüzü tasarımcıları, yazılımın kullanıcılar ve tüketiciler için sorunsuz ve mantıklı bir şekilde çalışmasını sağlamak için çalışır. Kullanıcı arayüzü tasarımcıları, yazılımın kullanıcı arayüzü özelliklerini tasarlamak, oluşturmak ve sorunlarını gidermek için bir yazılım geliştirme ekibi içerisinde çalışır. Kullanıcı arayüzü tasarımcıları, teknik bilgi, çeşitli programlama dillerine aşinalık, eleştirel düşünme ve yazılımın kullanıcı deneyiminin zayıf tasarlanmış bir arayüz tarafından engellenmemesini sağlamak için yaratıcılıklara güvenmektedir. | Meslek Yüksek Okulu |
| KURUMSAL MİMAR / BİLİŞİM BİLGİNİ | Kurumsal mimariyi tasarlar ve sürdürür. Teknolojik imkânlarla iş (işlem) gereksinimlerini dengeler. Şirket stratejisi, işlemler, bilgiler ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri varlıkları üzerinde bütüncül bir bakış açısı sürdürür. İş amaçları, strateji ve işlem süreçlerini Bilgi ve İletişim Teknolojileri stratejilerine bağlar. | Yüksek Lisans |
| MEKATRONİK MÜHENDİSİ | Mekatronik mühendisliği, hem elektrik hem de mekanik sistemlerin mühendisliğine odaklanan ve aynı zamanda robotik, elektronik, bilgisayar, telekomünikasyon, sistemler, kontrol ve ürün mühendisliği kombinasyonunu da içeren çok disiplinli bir mühendislik dalıdır. Teknoloji zaman içinde ilerledikçe, mühendisliğin çeşitli alt alanları hem adapte hem de çoğalmakta başarılı olmuştur. Mekatronik mühendisleri bu çeşitli alt alanların her birini birleştiren bir tasarım çözümü üretmektetir. | Lisans |
| MOBİL UYGULAMA GELİŞTİRİCİ | Mobil uygulama geliştiricileri, iPhone ve Android gibi mobil cihazlar için uygulamalar oluşturur. Mobil uygulama geliştiricileri, çeşitli mobil platformlarda uygulama işlevini optimize etmek için çoklu programlama dillerini kullanır. Bu alandaki kişiler, mevcut uygulamaların mobil sürümlerini optimize etmek, oyun uygulamaları tasarlamak veya fonksiyonel yaşam tarzı uygulamaları tasarlamak dahil olmak üzere çeşitli proje ve istihdam olanakları bulabilir. | Lisans |
| MÜŞTERİ YÖNETİCİSİ | Bilgi ve iletişim teknolojileri hizmetleri, telekomünikasyon, yazılım ve donanım satışı için müşterilerle iş ilişkisi kurar. Fırsatları tanımlar, ürünlerin satın alınması ve müşteriye ulaştırılması aşamalarını yönetir. Satış hedeflerine ulaşılmasından ve kârlılığın sürdürülmesinden sorumludur. | Meslek Yüksek Okulu |
| PROJE YÖNETİCİSİ | Orijinal şartnamelere uygun olarak optimum performansa ulaşabilmek için projeleri başından sonuna kadar tanımlar, uygular ve yönetir. Kalite, güvenlik ve sürdürülebilirlik standartlarına uygun olarak ve belirlenen kapsam, performans, maliyet ve takvime uyarak en iyi sonuçlara ulaşmaktan sorumludur. | Lisans |
| ROBOTİK MÜHENDİSİ | Üretim, tıp bilimi, enerji ve bilimsel araştırma, robotiği kullanan ve büyüyen endüstrileride robot mühendisleri robot ve robot sistemleri tasarlar ve yaratır. Robot mühendisleri, robotları planlar ve robot şemaları tasarlamak için AutoCAD, Blender, Inventor ve SolidWorks gibi modern 3D modelleme programları kullanarak robotik sistemler tasarlar ve geliştirir. Robot mühendisleri aynı zamanda uygulamalı robot yapımının yanı sıra robotları oluşturacak üretim araçlarını ve süreçlerini yaratmada da çalışmaktadır. | Lisans |
| SERVİS YÖNETİCİSİ | Çözüm koşullarını planlar, uygular ve yönetir. Hizmet Seviyesi Anlaşmaları (SLAs), Operasyon Seviyesi Anlaşmaları (OLAs) sözleşmelerinin ve Anahtar Performans Göstergelerinin (KPIs) tanımlanma sürecini yönetir. Sözleşmeleri çeşitli iş alanları ya da müşterilerle ve aynı seviyedeki Bilişim Sistemleri yöneticileri ile tartışır. SLA’ları izleyen, raporlayan ve uygulayan personeli yönetir. Sözleşmelerin yapılamaması durumunda hafifletme çalışmaları yapar. İş/finans kurumları ile birlikte bakım bütçelerinin geliştirilmesine katkıda bulunur. | Lisans |
| SİSTEM ANALİSTİ | İhtiyaçları analiz eder ve yazılım ve donanımları belirler. Teknik tasarımların yapılmasını sağlar ve yeni yazılım ve/veya gelişmelerin uygulanmasına katkıda bulunur. | Lisans |
| SİSTEM MİMARI | Planlardan ve yazılım ve/veya Bilgi ve İletişim teknolojilerinin uygulanmasından ve entegrasyonundan sorumludur. Teknik bir bakış açısıyla karmaşık Bilgi ve İletişim Teknolojisi çözümlerini tasarlar, entegre eder ve uygular. Bu teknik çözümlerin, prosedürlerin ve modellerin gelişmesi için sürekli güncel kalmasını ve standartlara uymasını sağlar. Teknolojik gelişmeleri takip eder ve yeni çözümlere entegre eder. Geliştiriciler ve teknik uzmanlar için takım sistemi lideri rolü üstlenir. | Yüksek Lisans |
| SİSTEM YÖNETİCİSİ | Hizmet ihtiyaçlarını karşılayacak Bilgi ve İletişim Teknolojisi bileşenlerini yönetir. Bilgi ve İletişim Teknolojisi sistemlerine yazılımlar kurar, yapılandırır ve günceller. Hizmet sürekliliği, kurtarma, güvenlik ve performans ihtiyaçlarını karşılamak için günlük operasyonları yönetir. | Lisans |
| TEKNİK SERVİS YÖNETİCİSİ | Teknik servisin eleman yönlendirmesini, parça teminini, iş süreçlerinin sağlıklı bir şekilde yürümesi için tüm organizasyonunu sağlar. Teknik servis yöneticilerinin müşteri hizmetleri ile ilgili endişeleri gidermek zorundadır. Bir işletmenin sağladığı hizmetlerle ilgili herhangi bir sorun varsa, teknik servis yöneticisi devreye girerek sorunu çözmeye yardımcı olmaya çalışır. Teknik servis yöneticisi sadece kendi şirketine hizmet veriyorsa şirket içindeki tüm departmanlarla çalışırken stratejik iş hareketlerinin planlanmasına yardımcı olurlar. Pazarlama ve lojistik dahil olmak üzere özel görevlerle görevlendirilebilirler. | Meslek Yüksek Okulu |
| TEKNİK UZMAN | Müşterilerin binalarındaki donanım ve yazılımları onarır ve bakımını üstlenir. Müşterilerin yazılımlarının ve donanımlarının bakımlarını etkin bir şekilde yapar. En iyi sistem performansını ve müşteri memnuniyetini sağlayabilmek için zamanında ve etkin onarımlar yapmakla sorumludur. | Meslek Yüksek Okulu |
| TELEKOMÜNİKASYON MÜHENDİSLİĞİ UZMANI | Ses, video veya veri iletişimi sistemlerini tasarlar ve yapılandırır. Kurulumu ve kurulum sonrası hizmet ve bakımları yönetir. | Lisans |
| TEST UZMANI | Test planları tasarlar ve uygular. Teknik ve müşteri ihtiyaçlarını karşılayan çözümleri sağlayan bir sistemin bütünlüğüne ve doğruluğuna katkıda bulunur. Sistem geliştirme, sistem fonksiyonelliği test etme, anomali tanılama ve muhtemel sebepleri teşhis etme yöntemlerinin farklı alanlarına katılım sağlar. | Meslek Yüksek Okulu |
| VERİ DEPOLAMA UZMANI | Kurumsal veri depolama aktivitelerini tasarlar, modeller ve uygular. Veri tabanı bilgilerinin depolanmasını programlar, yapılandırır ve kullanıcılara destek sağlar. | Meslek Yüksek Okulu |
| VERİ TABANI MİMARLARI / VERİ BİLGİNİ | Ticari veri tabanı sistemleri için stratejiler tasarlar ve işletim, programlama ve güvenlik için standartları ayarlar. Büyük ilişkisel veri tabanları tasarlar ve kurar. Yeni sistemleri mevcut depolama yapılarıyla entegre eder ve sistem performansı ile fonksiyonelliği düzeltir. | Lisans |
| VERİ TABANI YÖNETİCİSİ | Veri tabanlarının tasarımını yapar, uygular veya bakım ve takip işlemlerini gerçekleştirir. Bilişim işlerindeki ihtiyaçları karşılayan bilişim sistemi çözümlerini desteklemek için bir kurumun veri tabanını tasarımını yapar ve kurar (Geliştirici) ya da bakımını ve onarımını yapar (Yönetici). Veri tabanı stratejilerinin tasarımını ve gelişimini doğrular, veri tabanı performansını ve kapasitesini takip eder, geliştirir ve gelecekte ortaya çıkarak ihtiyaçları planlar. Veri tabanının güvenliğini sağlamak için güvenlik konularını planlar, koordine eder ve uygular. | Yüksek Lisans |
| VİDEO OYUNU TASARIMCILARI | Video oyunlarının çekirdek özelliklerini tasarlar. Yenilikçi oyun ve role-play mekaniklerini, olay örgülerini ve karakter biyografilerini belirler. Tasarım belgelendirmelerini oluşturur ve sürdürür. Oyunların tasarlandığı şekilde üretilmesi için üretim personeline rehberlik ve eşlik eder. | Meslek Yüksek Okulu |
| WEB GELİŞTİRİCİLERİ | Web sitelerini tasarlar, oluşturur ve düzenler. Web sitesi içeriklerini, grafikleri, performansı ve kapasiteyi oluşturmak için kullanıcı ihtiyaçlarını analiz eder. Web sitelerini diğer bilgisayar uygulamalarına entegre edebilir. Web ve multimedya içerikleri oluşturmayı kolaylaştırmak için tasarlanmış yazılımları kullanarak yazı, grafik, ses ve video bileşenlerini Web formatlarına uygun hale dönüştürebilir. | Meslek Yüksek Okulu |
| WEB SİTESİ GÜVENİLİRLİK YÖNETİCİSİ | Site güvenilirliği yöneticileri, bir kuruluşun web sitesinin sorunsuz ve verimli çalışmasını sağlamak için çalışmaktadır. Site güvenilirliği yöneticileri, web sitesinin işlevsel kalmasını ve kesintilerden muzdarip olmamasını sağlamak için işverenleri için web sitelerini korur, günceller ve sorun giderir. Site güvenilirliği yöneticileri, HTML, Javascript ve CSS ile web sitesi yönetimi teknolojilerini içeren çeşitli programlama dillerini kullanır. Site güvenilirliği yöneticileri, web sitelerini örgütsel hedeflerle uyumlu tutmak ve webin geri kalanıyla ilgili olarak güncel tutmak için kuruluşlarındaki ekiplerle birlikte çalışır. | Lisans |
| WEB YÖNETİCİLERİ | Web ortamı tasarımı, kurulumu, geliştirilmesi ve bakımı aktivitelerini yönetir. Web sitelerinin ve web uygulamalarının kalite kontrollerini ve testlerini yapar. | Meslek Yüksek Okulu |
| YAPAY ZEKA GELİŞTİRİCİ MÜHENDİSİ | Yapay Sinir Ağları, Robotik, Evrimsel Hesaplama, Uzman Sistemler, Konuşma İşleme, Planlama, Makine Öğrenimi, Doğal Dil İşleme ve benzeri alanlarda yapay zeka mühendisi algoritmalar, sinir ağları ve diğer matematiksel araçlarla çalışır. Bu profesyoneller farklı endüstrilerdeki çeşitli yapay zeka türleri üzerinde çalışabilir - örneğin, sağlık hizmetleri için yapay zeka, perakende için yapay zeka veya kamu planlaması için yapay zeka. | Yüksek Lisans |
| YAZILIM GELİŞTİRİCİLER, SİSTEM YAZILIMLARI | İşletim sistemi seviyesindeki yazılımları, derleyicileri ve sağlık, endüstri, askeri, iletişim, hava sahası, iş dünyası, bilim ve genel bilgisayar uygulamaları alanlarında ağ dağılımı yazılımları tasarlar, araştırır, geliştirir ve test eder. İşlevsel özellikleri kurar, formüle eder ve yazılım gereksinimlerini analiz eder. Gömülü sistem yazılımları tasarlayabilir. Bilgisayar bilimi, mühendisliği ve matematik analizi prensiplerini ve tekniklerini uygular. | Yüksek Lisans |
| YAZILIM GELİŞTİRİCİLER, UYGULAMALAR | Genel bilgisayar uygulama yazılımları veya özelleştirilmiş yardımcı programlar geliştirir, oluşturur ve düzenler. Kullanıcı ihtiyaçlarını analiz eder ve yazılım çözümleri geliştirir. İşlevsel verimliliği optimize etmeyi hedefleyerek müşterilerin kullanacağı yazılımlar tasarlar veya mevcut yazılımları özelleştirir. Uygulama alanları içinde veri tabanları tasarlayabilir ve analiz edebilir, bireysel olarak çalışabilir ya da bir takımın parçası olarak veri tabanı gelişimini koordine edebilir. Bilgisayar programcılarını denetleyebilir. | Lisans |
| YAZILIM KALİTE KONTROL MÜHENDİSLERİ VE TEST EDİCİLERİ | Yazılım sorunlarını ve bu sorunların nedenlerini tanımlayabilmek için test yazılımı planları geliştirir ve uygular. | Lisans |
| YAZILIM UYGULAMALARI DESTEK ELEMANI | Yazılım Uygulama ve Destek Elemanı yetkisi dâhilinde ve tanımlanmış görev talimatlarına göre; yazılım destek sistemini planlayan, aday kullanıcılara yazılım hakkında bilgilendirme yapan, kullanıcılara yazılım kullanım ve uygulama eğitimi veren, yazılımı uygulamaya alan, yazılım kullanım desteği veren, destek sistemlerini iyileştiren ve mesleki gelişim faaliyetlerini takip eden nitelikli meslek elemanıdır. İşlemlerin yapılmasında iş talimatlarına uygun çalışır ve sorumluluk alanı dışında kalan arızaları ve hataları ilgili kişilere bildirir. | Meslek Yüksek Okulu |
Sektörü Tanımaya Çalışın
İş ararken meslek alanlarını, çalışan sayısını, işveren eğilimlerini bilmek önemlidir. Bilişim Sektörü temel olarak iki ana kategoriye ayrılmaktadır. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Teknolojileri. Sektörü daha iyi tanıyabilmeniz için sizlere bilişim sektörüne ait bazı istatistiksel bilgileri vermek isteriz. Grafik 1’de 2018 yılında iş arayanların Anadolu ve İstanbul/Ankara/İzmir şehirlerinde bilişim meslek alanlarına göre dağılımı görülmektedir. Grafik 2’de ise işverenleri çalışanlarda ihtiyaç duyacakları beceriler görülmektedir. Grafik 3’te ise Bilişim Sektöründe çalışanların eğitim seviyesi verilmiştir. (Daha büyük grafik için resim üzerine tıklayınız.!)
TÜBİSAD “Bilgi ve İletişim Teknolojileri Sektörü 2018 Yılı Pazar Verileri”raporu verilerine göre sektör, TL bazında bir önceki yıla oranla yüzde 15’lik büyüme ile 131,7 milyar TL’lik hacme ulaştı. İstihdamını 139 bin kişiye çıkaran sektörün ihracatı da, 4,916 milyar TL olarak gerçekleşti.
Bilgi ve İletişim Sektörü toplam istihdamının her yıl yaklaşık %3-4 büyüdüğü ve 2019 için 150-160.000 kişi olduğu hesaplanmaktadır. Bilgi Teknolojileri kategorisi toplam sektör içinde yüzde 66 pay ile yaklaşık 105-110.000 olduğu tahmin edilmektedir. 2019 rakamlarına göre bilişim sektörü Bilgi Teknolojileri kategorisi meslek alanlarında çalışan yüzdeleri Grafik 4’te gösterilmiştir. (Daha büyük grafik için resim üzerine tıklayınız.!)
Bilişim Sektörde çalışanların çoğu Lisans ve Yüksek Lisans mezunudur. Meslek Yüksek Okulu ve Teknik Lise mezunları ise daha çok hizmet ağırlıklı alt mesleklerde çalışmaktadır.
Bilişim Teknolojileri alanında farklı şehirlerde tavsiye ettiğimiz üniversiteler ve ilgili fakülteler listesi için: Tıklayın!
